Cô Vi Thị Hoàn sinh năm 1959 tại xã Đồng Yên (Bắc Quang). Năm 1976, cô đi học và tốt nghiệp hệ 7+3 trường Cao đẳng Sư phạm Hà Giang. Sau đó, cô đã từng công tác tại các trường: Thanh niên dân tộc Yên Minh, Trường Tiểu học và Phổ thông cơ sở Mậu Duê, xã Mậu Duệ (Yên Minh). Ngoài làm giáo viên dạy học, cô đã từng làm qua các chức danh Tổng phụ trách đội, Tổ trưởng chuyên môn, Tổ trưởng Công đoàn, Bí thư Chi đoàn, Hiệu phó và Hiệu trưởng trường học... Dù ở bất kỳ vị trí công tác nào, cô cũng luôn đề cao tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh nghề nghiệp, cũng như đạo đức của người giáo viên, người làm cán bộ khuyến học để chăm lo cho sự nghiệp trồng người. Ở đâu cô cũng khiêm tốn, trung thực và giản dị. Thấu hết nỗi gian truân của học sinh và giáo viên vùng cao, thiếu cơ sở vật chất, thiếu nhiều thứ... bằng tấm lòng tâm huyết với sự học, yêu nghề của mình, cô đã tham mưu đắc lực cho Đảng ủy, UBND, ngành Giáo dục huyện Yên Minh đầu tư xây dựng trường, lớp, động viên con em dân tộc thiểu số đi học, gây quỹ KH. Đích thân cô đã đi gõ cửa từng cơ quan, xí nghiệp trên địa bàn huyện tranh thủ sự ủng hộ, nguồn xã hội hóa giáo dục để các em học sinh học tập được thuận lợi. Cô đã miệt mài vượt từng con dốc đến những thôn bản xa xôi, vào từng gia đình có hoàn cảnh khó khăn vận động con em đến trường. Cô còn có nhiều ý tưởng tham mưu với ngành Giáo dục trong việc xây dựng quỹ KH bằng nhiều cách làm hay, sáng tạo ngoài giờ làm, lên lớp như: Vườn rau KH, con gà và con lợn KH... Nhiều gia đình trong huyện đã đóng góp quỹ đất, ngày công, vật chất để xây dựng các điểm trường ở thôn khó khăn, tạo điều kiện để các em được đến trường. Hiện nay, HKH huyện Yên Minh đã có 18/18 HKH cấp xã, thị trấn; 385 chi hội với 16.756 hội viên; tổng quỹ lên đến trên 911 triệu đồng. Năm 2015, toàn huyện có 2.720 gia đình, 53 dòng họ, 25 cộng đồng, 55 đơn vị đăng ký đạt các danh hiệu “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, cộng đồng và đơn vị học tập. HKH huyện đã trao thưởng cho 507 học sinh có thành tích học tập xuất sắc với tổng số tiền trên 110 triệu đồng.
Cô Vi Thị Hoàn tâm sự: “Làm công tác KH chỉ có nhiệt tình thôi thì chưa đủ, phải có tâm và am hiểu thực tế địa phương mới làm tốt được. Làm KH vùng dân trí cao vận động còn dễ, chứ như vùng cao Yên Minh vẫn còn vất vả lắm. Nhưng không vì thế mà mình nản, phải cố gắng vận động nhân dân, nói để dân hiểu. Thời gian tới Hội KH huyện sẽ đẩy mạnh phong trào KH – KT, tiếp tục là điểm tựa vững chắc động viên kịp thời con em cố gắng vươn lên, viết tiếp ước mơ của còn dang dở trên con đường học tập của các em học sinh, sinh viên”.
Với nhiều thành tích xuất sắc trong quá trình công tác và đóng góp cho ngành giáo dục, cô Hoàn xứng đáng được trao tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen của cấp Trung ương, của tỉnh, huyện. Trong đó, có 1 Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp giáo dục” của Bộ Giáo dục – Đào tạo trao tặng, 1 Bằng khen của Uy ban MTTQ Việt Nam cùng nhiều Giấy khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác giảng dạy, khuyến học của các cấp trong tỉnh.
