Xã Lao Và Chải là xã vùng 3 của huyện Yên Minh với tổng diện tích tự nhiên là 6.132,48 ha, toàn xã có 16 thôn, với số dân tính đến hết năm 2015 là 5.637 người, tỉ lệ hộ nghèo chiếm 68,19%. Cuộc sống của bà con nơi đây đa phần dựa vào sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là chăn nuôi. Nhận thức được điều này, Đảng ủy, UBND xã Lao Và Chải đã tạo mọi điều kiện để khuyến khích bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; đẩy mạnh phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa; áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất và chất lượng nông sản. Xã đã chỉ đạo các tổ chức đoàn thể phối hợp với Ngân hàng chính sách xã hội và Ngân hàng NN&PTNT huyện ký kết ủy thác, tín chấp để người dân có vốn đầu tư chăn nuôi. Thời gian qua, xã tích cực phối hợp với Trạm Thú y, Trạm Khuyến nông, Phòng NN&PTNT huyện tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao KHKT chăn nuôi cho bà con; làm tốt công tác tuyên truyền, hướng dẫn nông dân phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa tập trung; khuyến khích bà con phát triển các mô hình chăn nuôi theo hướng gia trại, trang trại. Công tác phòng, chống dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm cũng được xã Lao Và Chải đặc biệt quan tâm, chú trọng. Hàng năm, xã tổ chức tiêm phòng vắc xin cho đàn gia súc, gia cầm đạt trên 90%; phun khử trùng, tiêu độc chuồng trại chăn nuôi đạt trên 80%; đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng mọi hình thức về tình hình dịch bệnh để nhân dân chủ động các biện pháp phòng, chống cho đàn vật nuôi của gia đình. Riêng trong 6 tháng đầu năm không có dịch bệnh gì lớn xảy ra trên đàn gia súc, gia cầm của xã. Ban thú y xã thường xuyên xuống cơ sở kiểm tra và nắm bắt tình hình về công tác phòng chống dịch bệnh cho gia súc gia cầm tại các thôn, phun khử trùng tiêu độc hướng dẫn cách chữa trị. Vận động, tuyên truyền cho nhân dân hiểu và nhận biết được về công tác phòng chống dịch bệnh cho gia súc. Ông Hoàng Văn Tuyền - cán bộ khuyến nông xã Lao Và Chải - Yên Minh cho biết: “Với chức năng là nghành chuyên môn, trong thời gian qua cán bộ khuyến nông xã thường xuyên xuống các thôn bản triển khai họp thôn để tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện vay vốn phát triển sản xuất, chăn nuôi và thường xuyên phối hợp với cán bộ thú y xã xuống thôn bản vận động hướng dẫn bà con cách phòng, chống dịch bệnh cho đàn gia súc, tiêm phòng định kỳ để không có dịch bệnh xảy ra trên địa bàn xã”.
Nhờ sự quan tâm, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, đến nay, toàn xã Lao Và Chải có 4.404 con gia súc, trong đó đàn trâu là 1.025 con, đàn bò là 1.157 con, đàn lợn là 2.024 con, đàn dê là 198 con. Chăn nuôi phát triển đã tạo thêm thu nhập, cải thiện đời sống cho bà con; góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo của địa phương, thu nhập bình quân đầu người đạt 7.324.000 đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần.
Gia đình anh Tráng Chứ Và, ở thôn Sín Chải xã Lao Và Chải - huyện Yên Minh trước đây chỉ nuôi từ 1 đến 2 con trâu, bò. Nhưng từ năm 2010, nhận thấy chăn nuôi trâu, bò đem lại hiệu quả kinh tế cao nên gia đình anh đã mạnh dạn đầu tư vốn để phát triển. Do quỹ đất ở nhà anh nhỏ hẹp, không thuận lợi để mở rộng quy mô chăn nuôi theo hướng trang trại nên năm 2014 được xã tuyên truyền vận động phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa. Đầu năm 2015, gia đình anh đã mạnh dạn đầu tư xây dựng chuồng trại và mở rộng quy mô chăn nuôi trên mảnh đất rộng hơn 2ha, cách nơi ở hiện tại của anh 2km. Với số tiền đầu tư xây chuồng trại kiên cố là gần 100 triệu đồng do gia đình anh tích cóp mà có, hiện nay nhà anh có 6 con trâu và 4 con bò, số trâu, bò của gia đình anh con nào cũng lớn nhanh và khỏe mạnh, có 3 con trâu, bò sẽ sinh sản vào cuối năm nay. Mỗi năm, anh xuất bán 1, 2 con trâu, bò cũng cho thu nhập trên 50 riệu đồng, chưa kể thu nhập từ bán ngô, lúa và gà đen.
Để chủ động nguồn thức ăn xanh cho đàn gia súc, gia đình anh Và đã mạnh dạn chuyển đổi 1,2 ha diện tích đất trồng ngô kém hiệu quả sang trồng cỏ để phát triển chăn nuôi. Diện tích cỏ nhà anh lúc nào cũng được chăm sóc cẩn thận, anh thường xuyên vun sới và bón phân để cỏ phát triển tốt. Chính vì thế mà đàn trâu, bò nhà anh lúc nào cũng có thức ăn xanh đảm bảo đủ chất dinh dưỡng, kể cả trong những tháng mùa đông.
Từ hiệu quả trong phát triển chăn nuôi trâu bò như gia đình anh Tráng Mí Và, trong thời gian tới, xã Lao Và Chải sẽ tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn nhân dân phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa. Trong đó, xã tăng cường, tuyên truyền, vận động nhân dân phát triển các mô hình chăn nuôi gia trại, trang trại; đưa các giống vật nuôi có năng suất và giá trị kinh tế cao vào chăn nuôi. Đồng thời, xã hoàn thiện quy hoạch khu chăn nuôi tập trung theo chủ trương của huyện; tận dụng các chương trình, nguồn vốn để hỗ trợ người dân phát triển chăn nuôi bền vững. Bà Nhữ Thị Nha Trang - Phó chủ tịch UBND xã Lao Và Chải - Yên Minh cho biết: “Để tập trung phát triển chăn nuôi, trong thời gian tới xã Lao Và Chải đặt ra 3 giải pháp đó là: nâng cao công tác tuyên truyền vận động nhân dân phát huy nội lực đầu tư và phát triển chăn nuôi trang trại; chỉ đạo cán bộ khuyến nông và thú y xã cùng nhân dân cải tạo giống trâu, bò để phát triển đàn trâu, bò có sức khỏe tốt; huy động các nguồn lực cũng như sự hỗ trợ vay vốn sản xuất của chính phủ, của tỉnh, huyện đưa vào các gia đình tiêu biểu để phát triển mô hình trang trại và nhân rộng cho các hộ khác phát triển trong những năm tiếp theo”.
Với việc lựa chọn trâu, bò là một trong những vật nuôi chủ lực để phát triển kinh tế nông hộ, hiện nay, chăn nuôi đại gia súc đã và đang trở thành hướng thoát nghèo vững chắc cho người dân vùng cao của huyện Yên Minh nói chung và đặc biệt là người dân ở xã Lao Và Chải./.
